
از جمله مواردی که زن میتواند در دادگاه اقامه دعوی و نیز شکایت نماید همین مسأله کتک زدن از سوی زوج می باشد آنچه مسلم است در قانون جزا، کتک کاری جرم بوده و مجازات دارد و کسی که مورد ضرب و شتم قرار میگیرد میتواند به دادگاه مراجعه نماید که پس از رسیدگیهای معمول و تأیید پزشکی قانونی، مجرم به پرداخت دیه محکوم میگردد.
توضیح اینکه ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی میگوید: «در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد، وی میتواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند، چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه میتواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده میشود؛» (مفاد ماده مزبور در تاریخ ۸/۱۰/۱۳۶۱ توسط کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی به صورت فعلی اصلاح گردیده است).
عسر و حرج چیست؟
عسر و حرج یا قاعده لاحرج که در این ماده آمده به معنی مشقت شدید است که از قواعد معروف فقهی است و مبتنی بر آیاتی از قرآن کریم است. موارد مختلفی میتواند موجب این مشقت شدید در زندگی مشترک گردد که ضرب و شتم از جمله این موارد است.
حال با توضیحات فوق بدیهی است که چنانچه مردی عادت زشت کتک کاری داشته باشد، تکرار این کار و محکومیتهای مکرر در اینباره، از موجباتی است که دادگاه آن را برای زن عسر و حرج محسوب مینماید و به درخواست زن حکم طلاق را صادر میکند. البته بدیهی است که چنانچه خوف ضرر جانی و عدم تأمین جانی برای زن به وجود آمده باشد و حاکم دادگاه با توجه به اوضاع و احوال پرونده، شواهد، ادّله و قرائن این مطلب را احراز نماید قبل از محکومیتهای مکررِ مرد نیز اقدام به صدور حکم طلاق خواهد نمود.
همچنین در اینباره زن میتواند به بند۲ شروط ضمنالعقد مندرج در سند نکاحیه (چنانچه زوجین آن را امضا کرده باشند) استناد کند که در صورت «سوء رفتار و یا سوء معاشرت زوج به حدّی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل نماید» زن مجوز طلاق خواهد داشت (شروط مذکور توسط شورای عالی قضایی طی مصوبه «۳۴۸۲۳/۱ ـ ۱۹/۷/۶۱» و «۳۱۸۲۳/۱ ـ ۲۸/۶/۶۲» به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ابلاغ گردید که در دفترچههای نکاحیه درج شود و کلیه سردفتران هنگام انعقاد عقد نکاح میبایست آن شرایط را برای طرفین عقد کاملاً توضیح داده و روشن نمایند). و این شرط مبتنی بر فقه امامیه است که تقاضای طلاق از سوی زن را به لحاظ عدم رعایت حقوق واجبه وی که سوء رفتار و سوء معاشرت زوج از مصادیق آن است از موجبات طلاق میداند. زیرا از تکالیف زوجین نسبت به یکدیگر حسن معاشرت میباشد و ماده ۱۱۰۳ قانون مدنی در این زمینه تصریح دارد که: «زن و شوهر مکلّف به حسن معاشرت با یکدیگرند». و مسلم است که صمیمیت و سازش و خوشرفتاری از سوی زوجین حسن معاشرت است و نزاع و کتککاری توسط آنها، سوء معاشرت محسوب میگردد.