فورواردر و کریر کارگزاران حمل و نقل کالا و تفاوت آنها

فورواردر و کریر کارگزاران حمل و نقل کالا و تفاوت آنها : در بازرگانی بین المللی برای حمل و نقل کالاها نیاز به شرکت های واسطه حمل داریم، که این شرکت های واسطه فورواردر و کریر نام دارند.

فورواردر و کریر کارگزاران حمل و نقل کالا و تفاوت آنها را در زیر بررسی نمایید .

هر کدام از این شرکت های واسطه وظایفی دارند که در این مقاله به شرح آن میپردازیم.

فورواردر و کریر کارگزاران حمل و نقل کالا و تفاوت آنها

کریر ( CARRIER ) :

حمل کننده یا متصدی حمل که در قوانین گوناگون کشور از آن نام برده شده است. شخصی است حقیقی یا حقوقی که (( حمل و نقل فیزیکی کالا )) را به عهده می گیرد.

از جمله این دسته موسسات :

شرکت های هواپیمایی
کشتیرانی
حمل و نقل جاده ای و راه آهن

این شرکت ها که عموماً وسایل حمل و نقل را در اختیار دارند به جز در حمل ساده مستقیماً طرف قرارداد فرستنده کالا قرار نمی گیرند و اختیارات مسئولیت های آنان براساس کنوانسیون ها، عرف بین المللی و همچنین در قوانین و مقررات داخلی کشورها تا حدود زیادی مشخص و شناخته شده می باشد.

وظایف شرکت کریر:

انعقاد قرارداد حمل و صدور راه‌‌ نامه
تهیه اسناد و مدارک لازم برای امکان سفر از قبیل کارنه‌تیر ، کارنه دو پاساژ ، دوزبلاغ ، ویزا ، بیمه‌نامه ، گواهی قبولی و…
تودیع ضمانت‌نامه‌های لازم به ارگان‌های ذیربط جهت اخذ مدارک و اسناد ضروری .
تامین کامیون مناسب برای حمل با توجه به مهلت مقرر شده در قرارداد حمل کالا .
تحویل گرفتن کالا از فرستنده یا فورواردر و نظارت در بارگیری کامیون از نظر تطبیق مندرجات اسناد حمل با محموله .
ارائه اسناد کالای مربوط به مقامات گمرکات از مبدا تا مقصد راه‌‌نامه و مراقبت در سالم نگه داشتن پلمپ‌های گمرکی .
تحویل کالا به گیرنده در محل‌هایی که به وسیله مقامات گمرکی تعیین و اجازه داده می‌شود.
رعایت مسیر مشخص شده و مدت زمان حمل کالای تزانزیتی که مقامات گمرکی تعیین می‌نمایند.
رعایت مسیر و مدت زمان حمل کالا بر طبق قرارداد حمل .
تخلیه یا نظارت بر تخلیه و شمارش کالا و امضا اسناد کسر و اضافه و آسیب دیدگی .
دقت در تحویل محموله به مقصد و اخذ گواهی‌های مربوطه.

حقوق کریر

مسوولیت‌های کریری در پرداخت غرامت محدود به موارد مذکور در کنوانسیون C.R.M و به شرط رعایت مفاد این کنوانسیون از جانب فرستنده و گیرنده کالا خواهد بود.
در صورتی که حوادث و عواملی خارج از حیطه اختیارات کریر ( قوه قهریه ) موجب عدم اجرای تعهد گردد ، کریر مسوولیتی در قبال پرداخت غرامت ندارد.
کریر مسوولیتی در قبال مغایرت ناشی از محتویات بسته‌های آکبند یا کنتینرهایی که با پلمپ شماره‌دار سالم به همان نحو که تحویل گرفته شده به مقصد تحویل می‌شود نخواهد داشت.
فرستنده کالا در صورتی که با اظهار نظر خلاف واقع خود از نظر کمیت و کیفیت کالا موجبات زیان یا انجام هزینه‌های غیر عادی را برای کریر فراهم نماید متعهد جبران آن می‌باشد
تا هنگامی که کرایه و هزنیه‌های مربوط به آن پرداخت نشده باشد کریر می‌تواند اجازه دخل و تصرف در کالا را به صاحب آن ندهد.
در مواردی که کامیون به انتظار بارگیری یا تخلیه پیش از حد مقرر معطل نگهداشته شود مشتری متعهد پرداخت حقوق توقف خواهد بود.

فورواردر ( FORWARDER ) :

فورواردری به خدماتی اطلاق می شود که طی آن شخص یا یک شرکت حقوقی در قبال دریافت اجرت، مقدرات انتقال کالا از یک کشور به کشور دیگر را فراهم می کند.
و در اصطلاح فورواردر یک شرکت واسطه برای ارسال بارهای عمده و گروپاژ هست.

برای آشنایی بیشتر با گروپاژ، پیشنهاد میکنم مقاله گروپاژ یا حمل مشترک بار چیست؟ را مطالعه کنید.

خدمات فورواردی به ۴ بخش تقسیم می شود:

فورواردری هوائی
فورواردری دریائی
فورواردری زمین
فورواردری ریلی

در قوانین بعضی کشورها مانند آلمان فوروارد تعریف و وظایف آن مشخص شده است در حالی که در بسیاری کشورها تعریف قانونی از فوروارد ر تعاریف مختلفی به شرح ذیل به عمل آمده است:

۱- فورواردر عبارت است از شخصی که چگونگی حمل کالا را از طرف مشتری خود طراحی می نماید . بدون این که خود الزاماً نقش حمل کننده را داشته باشد .در کشورهای مختلف با اسامی مختلف مانند نماینده ، متصدی حمل و نقل ، فورواردر و غیره نامیده می شود ولی نقش هماهنگی و طراحی او در سطح بین المللی مورد قبول واقع شده است

۲- سازمان فیتا با توجه به تفاوت در سیستم های مختلف حقوقی کشورها فورواردر را بر اساس وظایف محوله به شرح ذیل تعریف نموده است .

فورواردر کسی است که کلیه سئوالات صاحب کالا را در زمینه حمل کالا پاسخ می گوید و سعی نماید کالا را در سریع ترین زمان و با امنیت کامل به مقصد برساند.
شبکه وسیع نمایندگان فورواردر در دنیا و کارگزاران آنها باعث می شود فورواردر بتواند بهترین و ساده ترین مسیر حمل را تعیین و در ارتباط با پرداخت بهای کالا نیز خدماتی ارائه نماید .
فورواردر به عنوان متخصص حمل و نقل روش های مختلف حمل مر کب را مورد بهره برداری قرار می دهد و در رابطه با تشریفات اداری اداری و تهیه اسناد اقدامات لازم را معمول می دارد .
فورواردر با بهره گیری از امکانات توزیعی که در اختیار دارد و با توجه به اطلاعاتی که از حمل و نقل داخلی و بین المللی دارد مشاور مناسبی برای آنها ایجاد نماید.))
بنابراین براساس تعریف سازمان فیاتا فورواردر کسی است که بتواند وظایف فوق را انجام دهد.

۳- در مقررات (۱) UNCTAD/ICC برای اسناد حمل ترکیبی کالا ، فورواردر به کسی اطلاق می گردد که قرارداد حمل را منعقد نموده و مسئولیت اجرای آن ار به عنوان متصی حمل به عهده می گیرد .

محدوده مسئولطت متصدی حمل ترکیبی از زمان در اختیار گرفتن کالا در مبدا حمل تا زمان تحویل آن در مقصد نهائی می باشد .

فورواردر مسئول هر نوع فعل یا ترک فعل مستخدمین و کارگزاران خود در محدوده انجام وظیفه آنها می باشد .

۴- بنابراین فرواردر را می توان بشرح زیر تعریف نمود :

فورواردر شخصی است که حمل را طراحی نموده و از طرف خود یا از طرف شخص دیگری به عنوان اصیل نه به عنوان نماینده (حمل کننده یا صاحب کالا) قرارداد حمل را با قبول مسئولیت به انجام می رساند .

فورواردر بارنامه خود را صادر نموده و مسئولیت حمل را از مبدا تا مقصد به عهده می گیرد.

مسئولیت های فورواردر در پروسه ی حمل و نقل کالا

کسب اطلاعات و دستورات لازم از مشتری برای صدور پیش برگ ( پروفرما ) ، بارنامه و سایر اسناد حمل و نقل و انعقاد قرارداد حمل و خدمات فورواردی .
انعقاد قرارداد اجرای عملیات ترابری ( حمل و نقل ) طبق دستورات مشتری
نظارت بر امور عملیات حمل ، تهیه و ارائه اطلاعات مورد نیاز به مشتری از قبیل اعلامیه حمل
تحویل کالا به گمرک مقصد ، امضاء صورت مجالس کسر یا اضافه تخلیه یا آسیب دیدگی و فقدان کالا
اخذ صورت مجالس از حمل کننده کریری و ارائه به مشتری
تسویه حساب با مشتری ، شخص حمل کننده یا پیمانکاران ذی و سایر وجوهی که وصول آن به عهده فورواردر است .
اعلام ورود کالا به مشتری و صدور ترخیصیه های کلی یا تفکیکی کالا

انجام تشریفات گمرکی ترخیص کالا در صورت لزوم و حسب قرارداد منعقده
تحویل کالا در نقطه مقصد و عملیات حمل از گمرک تا انبار صاحب کالا در صورت توافق نسبت به حمل یکسره
اخذ پروانه ورود موقت کانتینر های واردشده به کشور از گمرکات و عودت آنها در مهلت تعیین شده
شرکت های فورواردر در جهت تأمین کامیون های مورد نیاز ،مجاز به انعقاد قرارداد یا توافق مستقیم با خود راننده ( به استثنای رانندگان تحت پوشش خود ) نیستند و صرفاً از طریق شرکت های کریر بایستی اقدام به این امر نمایند .
.فورواردر بایستی مسئولیت های مدنی خود را بابت خدمات فورواردی که بعهده می گیرد بیمه نماید .
وظایف محوله سمت کارگزار فورواردی(R.A) در حد مفاد قرارداد همکاری شامل انجام تشریفات مرزی ، تحویل و تحول گمرکی و حمل و نقل کالا در حد عرف و یا حسب قرارداد منعقده با فورواردر اصلی می باشد .

بیمه باربری جزء وظایف فورواردر نیست مگر آنکه در قرارداد ممنعقده صراحتاً قید گردیده و پرداخت حق بیمه جدای از هزینه حمل و نقل توسط مشتری تعهد شده باشد .
ارائه خدمات محوله به عنوان کارگزار از طرف فورواردر اصلی از قبیل انجام تشریفات گمرکی در مرز و یا در گمرک مقصد و یا انجام عملیات ترانزیت داخلی یا بین المللی با رعایت مقررات و ضوابط حاکم
همکاری در تهیه صورت جلسه ها و گزارش های لازم در مواقع بروز خسارات احتمالی یا فقدان کالا و مساعدت در پیگیری جبران خسارت در این قبیل موارد
انعقاد قرارداد خدمات فورواردی از جمله جم آوری کالا ، انبارداری ، بیمه باربری ، بسته بندی کالا صادراتی ، تفکیک و توزیع کالا ، اظهار کالا به مراجع رسمی ، دریافت وجوه و تهیه اسناد مربوط به کالا برای مشتری

ساختار بخش حمل ونقل

به منظور روشن تر شدن موضوع و همچنین نشان دادن جایگاه فورواردر در صنعت حمل و نقل نمودااری از ساختار کلی بخش حمل و نقل در جمهوری اسلامی ایران در صفحه بعد ارائه می شود و در اینجا شرح مختصری راجع به موسسات و سازمان های مختلفی که به طور معمول در حمل و نقل بین المللی دخالت دارند عنوان می گردد .

موسسات و سازمان هایی را که به نوعی در فعالیت های حمل و نقل در سطح بین المللی دخالت دارند عنوان می گردد.

موسسات و سازمان هایی را که به نوعی در فعالیتهای حمل و نقل در سطح بین الملل ی مشارکت دارند ، می توان به دو گروه تفکیک نمود :

موسساتی که مستقطماً با حمل فیزیکی کالا سرو کار دارند ( متصدیان حمل ).
سازمان هایی که در ارتباط با حمل و نقل فعالیت می نمایند و یا بخشی از فعالیت آنان در رابطه با حمل و نقل است.

متصدیان حمل و نقل

این گروه خود به حمل کننده ها و فورواردر ها تقسیم می شوند.

حمل کننده Carrier

(( حمل کننده )) یا (( متصدی حمل )) که در قوانین گوناگون کشور از آن نام برده شده است شخصی است حقیقی یا حقوقی که (( حمل و نقل فیزیکی کالا )) را به عهده می گیرد .

شرکت های هواپیمایی ، کشتیرانی ، حمل و نقل جاده ای و راه آهن از جمله این دسته موسسات می باشند .این شرکت ها که عموماً وسایل حمل و نقل را در اختیار دارنند بجز در حمل ساده مستقیماً طرف قرارداد فرستنده کالا قرار نمی گیرند

اختیارات مسئولیت ها ی آنان براساس کنوانسیون ها ، عرف بین المللی و همچنین در قوانین و مقررات داخلی کشورها تا حدود زیادی مشخص و شناخته شده می باشد.

فورواردر Forwarder

خدماتی که فورواردر ها به صنعت حمل و نقل ارائه می نمایند ، اغلب براساس عرف و سنت شناخته شده بود و امروزه عمدتاً در دنیای پیشرفته صنعتی است که ارزش واقعی این خدمات ملموس و بهای لازم به این گروه داده می شود .

در سال های اخیر تحولاتی در کشورهای در حال تئسعه به چشم می خورد که این گروه جایگاه واقعی خود را در بخش حمل و نقل بازیابند.

این گروه از متصدیان حمل به خصوص با پیدایش پدیده حمل ترکیبی و استفاده از طرق و گونه های مختلف حمل و نقل اهمیت تازه ای یافته است که خدماتی فراتر از آنچه را که به طور سنتی ارائه می دادند به عهده می گیرند .

آنچه که در اینجا لازم به تاکید است ، اینکه فوروارد رها برحسب گستردگی خدماتی که ارائه می نمایند علاوه بر به عهده گرفتن حمل (اعم از مستقیماً یا به نمایندگی ) امکان دارد شامل خدماتی از قبیل بسته بندی کالا صادراتی ، انبارداری ، جمع آوری و بسیاری خدماتی دیگر نیز باشد و ممکن است جزو موسسات خدماتی تخصصی محسوب گردند .

لیکن فعالیت اصلی آنها همانا تصدی است که بدین جهت در زمره متصدیان حمل و نقل ذکر گردیده اند.

تفاوت کریر با فورواردر :

فورواردر شخص یا شرکتی است که در مقابل اجرت ، ترتیبات حمل و نقل کالا را از یک کشور به کشور دیگر را فراهم میکند.

ولی مسئولیت حمل کالا را بر عهده ندارد ، بلکه بصورت یک واسطه حرفه ای میان فرستنده یا گیرنده کالا از یک سو و متصدی باربری از سوی دیگر عمل میکند که به آن کارگزار نیز گویند.

اما حمل کننده قانونی کالا ( کریر ) ، شخصی که با فرستنده برای حمل کالا قرارداد منعقد کرده است ممکن است مالک کشتی یا اجاره کننده آن نیز باشد که به آن کریر گویند. کریر تمامی مسئولیت های حمل را میپذیرد.